13. Informacje zwrotne i metody ewaluacji

Informacje zwrotne i ewaluacja są niezmiernie istotne przy ocenie wpływu prowadzonych zajęć oraz doskonaleniu programu i sposobu nauczania. Zawsze dobrze jest oceniać prowadzone warsztaty. Ewaluacja nie zawsze musi mieć formalną i czasochłonną formę. Czasem wystarczy zaledwie kilka minut, aby przeanalizować to, co poszło dobrze, co nie, i co można poprawić.

Istnieje wiele czynników, które decydują czy warsztaty 3D zakończyły się sukcesem, czy nie. Ale jak wygląda sukces? To zależy od twoich założeń. Czy masz na jakieś konkretne wskaźniki lub cele? Czy bardziej zależy ci na twardych rezultatach, czy też zabawa i ogólny rozwój uczestników zajęć liczy się przede wszystkim? Czy wydarzyło się coś, co poszło nie tak, ale nie miałeś na to wpływu? Rozważenie m.in. tych kwestii pomoże ci ustalić kryteria oceny, zaplanować działania, przeprowadzić ewaluację i poprawić konieczne aspekty zajęć. 

Kolejną kwestią będzie wybór metod ewaluacji. One również uzależnione będą od celów, jakie sobie stawiasz i od okoliczności, w jakich odbywają się zajęcia. Czasem najważniejszą, a nawet jedyną rzeczą decydującą o sukcesie będzie gotowy wydruk, w wielu przypadkach istotny będzie również proces, który do tego doprowadził. Czy nauczyliśmy się czegoś nowego? Czy nabyliśmy lub rozwinęliśmy określone umiejętności? Jakie były nasze oczekiwania i cele?

Z naszej perspektywy najbardziej efektywnymi metodami ewaluacji są:

– obserwacja uczestnicząca
– dyskusje (round tables)
– kwestionariusze

Dla swoich celów możesz wybrać jedną z nich lub stworzyć odpowiednią kombinację.

Obserwacja uczestnicząca jest zwykle prowadzona przez trenera, czasem razem z innymi członkami zespołu. Szczególnie pierwsza opcja jest najmniej wymagająca dla uczestników i najmniej czasochłonna, ale z drugiej strony jest również najmniej obiektywna.

Dlatego dobrze jest uzupełnić ją przynajmniej rozmowami z uczestnikami, podczas których można otwarcie omawiać wyniki i przebieg pracy. Na takie dyskusje można zarezerwować nieco czasu na każdej sesji, aby na bieżąco poprawiać warunki pracy na zajęciach.

Kwestionariusze, zwłaszcza wypełniane przed rozpoczęciem zajęć i po ich zakończeniu, dają szansę uzyskania bardziej złożonych i precyzyjnych danych o warsztatach. Ty decydujesz o liczbie i kierunku pytań otwartych i zamkniętych. Ty decydujesz, czy kwestionariusze mają mieć formę papierową czy elektroniczną (na przykład formularze Google, Survey Monkeys itp.). Anonimowe kwestionariusze to też dobra okazja na wyrażenie opinii przez osoby które z jakichś powodów (nieśmiałość, krytyczne uwagi itp.) obawiają się wyrazić otwarcie swojej opinii. 

Ogólnie rzecz biorąc, nie ma jedynej i najlepszej metody oceny tego rodzaju działań. Wszystko zależy od konkretnej sytuacji. Jednak wyżej wymienione procesy będą wystarczające w większości przypadków, których dotyczą te materiały.